1- بر اساس طب سنتی ، بواسیر که معمولا نوعی سوء مزاج ارثی به شمار می رود اغلب با داروهای پاک کننده خون و معجون و هلیله ها درمان می شود . خاکشیر یک از بهترین پاک کننده های خون در این باب و دیگر موارد سوء مزاج است .

2- کودکانی که زیاد مستعد به ورم لوزتین باشند خیلی بندرت اتفاق می افتد که با خوردن خاکشیر دچار تورم لوزه گردند . حتی اگر ورم در بدو بروز بوده باشد و لوزه ها چرک نکرده باشند کوبیده ی خاکشیر می تواند موثر واقع شود .

3- واریس یکی از عوارض سوء مزاج ارثی است که تا کنون برای آن هیج دارویی یافت نشده است . در آغز بیماری می توان آن را به طور کلی درمان کرد . ولی چنانچه بیماری بسیار پیشرفت کرده باشد آنرا تخفیف کلی داده و مانع پیشرفت آن خواهد گردید . (قابل توجه معلمان – پرستاران و ماموران راهنمایی و رانندگی )

4- اگزما (سودای جلدی ) که هنوز داروی قطعی برای آن نیافته اند اغلب با تصفیه ی مزاج ، استفاده از معجون ها و هلیله ها و نظیر آن بهبود یافته و بویژه خاکشر غالبا نتایج خوب در درمان حاصل می گردد .

5- شوره ی سر که یکی از عوارض و اشکال سوء مزاج است اغلب با خوردن خاکشیر بهبود می یابد .

6- گاه سوء مزاج باعث ریزش مو می شود که با خوردن خاکشیر ، مقل ارزق و هلیله ها این عارضه برطرف می شود .

7- برخی اوقات در بن موهای سر احساس خارش می نماییم که علت آن نیز سوء مزاج است . این ناراحتی با صرف معجونهایی از انواع هلیله ، مقل ازرق و خاکشیر بهبود می یابد .

8- افرادی که بدنی لاغر و خشک و بدن رطوبت دارند و پوست آنها به خشکی و زبری می گراید با خوردن خاکشیر بهبود زیادی می یابند . مخوصا اگر مدت مدیدی استفاده نمایند پوست بدنشان نرم شده و قشری از چربی زیر پوست آنها جمع می شود . چنانچه هماهنگ با این دستور ، از معجونهای انواع هلیله نیز استفاده کنند این منظور بهتر حاصل می شود .

9-خاکشیر بهترین دارو برای ضعف معده به علت سوء مزاج سرد (سودا) می باشد .

نشانه های سوء مزاج سرد : خشکی دهان –کم میلی به آب –بدگواری طعام-بی میلی به خوراک-نفخ شکم –بروز برخی درد ها در معده –ضعف و لاغری .

10- خاکشیر یکی از بهترین داروهای درمان یبوست سوداوی و یبوست عصبی روده می باشد .

نشانه های این یبوست : تکه تکه خارج شدن مدفوع است . حتی با فشار نیز روده ها کاملا باز و تخلیه نمی شوند . و مقداری از مدفوع در روده باقی می ماند و در نتیجه سموم و عوارض مختلفی را موجب می شود . متاسفانه اغلب مردم این مشکل را دارند .

11- سالخوردگان بدنشان کم آب و خشک شده و به همین نسبت روده هایشان نیز خشک و کم آب می شود و در نتیجه کمتر ترشح میکند واین سببی برای یبوست آنان است . در این مورد بهترین داروی طبیعی خاکشیر است که بایدآانرا کوبیده داخل استکان قند داغ کرده بنوشند .

باید متذکر شوم که نزد این گونه کهنسالان ، استفاده از حبهای ملین و مسهل زیان آور است . زیرا مانده ی رطوبت آنان را کشیده و از میان برده و موجب خطر مرگ می شود . متاسفانه پزشکی امروزی هیچ اطلاعی در این زمینه ندارد .

12- در کودکانی که دچار یبوست و درد دل شده و جوشهایی در بدنشان پیدا می شود . اگر روزی یک قاشق چایی خوری خاکشیر را کوبیده و در قند داغ ریخته و به آنها بنوشانند رفته رفته لینتی در مزاج آنها پیدا شده و رفع دل درد و بر طرف شدن بثورات آنها خواهد شد .

13- خاکشیر ضعف قوای جنسی را در مردان و زنان چنانچه سبب آن از سودا باشد را برطرف کرده و توانایی و قوت می بخشد – به قول اساتید طب سنتی : خاکشیر بهار جوانی را طولانی تر می کند .

14- خاکشیر ترشحات رحمی (سیلان ابیض) که ناشی از سودا باشد به تدریج برطرف می کند .

15- از جمله عوارض سوداوی ، ضعف کبد و بروز بواسیر است . که گاه با خونریزی های پی در پی ظاهر می شود . به مرور شخص را ضعیف و ناتوان می کند . در این صورت ممکن است است مقعد هم ست شده و بیرون آید . در چنین حالتی بهترین دارو خاکشیر است که بدن را اصلاح نموده و کم کم مانع خونریزی می شود . البته هر چند ماه یکبار از بواسیر خون غلیظی که حاوی سموم بدن است دفع شده و پس از یکی دو روز به خودی خود خونریزی بند خواهد آمد و به تدریج رفع سستی و خروج مقعد نیز خواهد شد